İCRA TAKİBİ
Cebri icra hukukunda devlet eliyle alacaklının haklarının borçludan temin edilmesi yoluna icra takibi denmektedir. İcra takibi, borçlunun herhangi bir gerekçeyle ödeyemediği borcunun temini maksadıyla İcra Müdürlükleri vasıtasıyla başlatılan takiptir. İcra takibi ilamlı ve ilamsız olmak üzere iki farklı yöntemi bulunmaktadır. İlamlı icra takipleri bir mahkeme kararına istinaden başlatılırken ilamsız icra takiplerinde mahkeme kararına gerek bulunmamaktadır.
İLAMSIZ İCRA TAKİBİ
Herhangi bir mahkeme kararı olmadan yapılan icra takiplerine ilamsız icra takibi denilmektedir. İlamsız icra takibinin 3 farklı türü bulunmaktadır. Bunlar genel haciz yoluyla takip, kambiyo senetlerine özgü uygulanan haciz ve kirada olan taşınmazların tahliyesidir.
Genel haciz yoluyla ilamsız İcra Takibi
Genel haciz yoluyla ilamsız icra takibinde alacaklı icra müdürlüğüne takip talebinde bulunmaktadır. Bu talebe istinaden icra müdürlüğü tarafından borçlu kurum ya da şahsa ödeme emri göndererek borcun ödenmesi için süre vermektedir. Borçlu tarafından bu ödeme emrine itiraz edilmediği takdirde borç kesinleşerek borcun borçludan tahsili için işlemler başlatılacaktır.
Kambiyo Senetlerine Özgü İlamsız İcra Takibi
Bu icra takibinde alacaklı icra müdürlüğüne elinde çek, bono ya da poliçe gibi bir borç senediyle müracaat etmektedir. Bu senetlere istinaden icra müdürlükleri borçluya borcunu ödemesi için bir süre veren ödeme emri göndermekte eğer borçlu tarafından vaktinde itiraz edilmezse borç kesinleşerek icra takibi başlatılmaktadır.
Kirada olan Taşınmazların Tahliyesi için İlamsız İcra Takibi
Kiracı ve mülk sahibi arasında gerçekleşen sözleşmeye kiracı tarafından uyulmadığı takdirde mülk sahibi tarafından taşınmazın tahliyesi için bu yola başvurulabilmektedir. Genellikle kiracının taşınmazı tahliyesi uzun bir süre. Gerektirdiğinden mülk sahipleri tarafından işlemlerin hızlandırılması için bu yola başvurulmaktadır. İcra müdürlükleri tarafından borçlu olan kiracıya tahliye emri gönderilerek süreç başlatılmaktadır.
İlamsız İcra Takiplerinde Yetkili İcra Müdürlüğü
İlamsız icra takiplerinde yetki durumu iki farklı duruma göre değişmektedir. Bunlardan ilki taraflar arasında bir sözleşmenin olduğu durumlardır. Eğer taraflar arasında meydana gelen borç durumu bir sözleşmeden kaynaklanıyorsa bu durumda yetkili icra müdürlüğü sözleşmenin gerçekleştirildiği yerdeki icra müdürlüğü olacaktır. Diğeri ise bir sözleşmenin olmadığı durumlardır. Bu durumda yetkili icra müdürlüğü borçlunun ikamet ettiği yerdeki icra müdürlüğüdür.
İlamsız İcra Takiplerine İtiraz
İlamsız icra takiplerinde icra takibinin genel haciz yoluyla mı kambiyo senediyle mi olduğuna göre itiraz süreleri ve şekli de değişmektedir.
Genel Haciz Yoluyla Yapılan İlamsız İcra Takiplerine İtiraz
Genel haciz yoluyla yapılan ilamsız icra takiplerine itiraz süresi 7 gündür. Bu süre ödeme emrinin borçluya tebliğ edilmesiyle birlikte başlamaktadır. Eğer borçlu ödeme emrini tebellüğ ettikten 7 gün içinde icra dairesine itirazda bulunursa icra takibi duracaktır. İtiraz edilmediği takdirde icra takibi kesinleşmiş olacaktır.
Genel haciz yoluyla ilamsız icra takiplerine itiraz icra dairelerine yapılmaktadır. Ödeme emrini alan kişi eğer ödeme emrinin geldiği icra dairesiyle aynı şehirde yaşıyorsa itirazını bu icra dairesine yapmalıdır. Eğer farklı bir şehirde yaşıyorsa kendi bulunduğu şehrin herhangi bir icra dairesine de yapabilmektedir.
İtirazla sözlü olarak da yapılabilmektedir. Ancak yazılı olarak itiraz yapılması tavsiye edilmektedir. Bu nedenle bir avukattan yardım alınmasında da fayda olacaktır. İtiraz hem yetki itirazı hem de borcu tamamına ya da bir kısmına olacak şekilde yapılabilmektedir. Ancak itiraz dilekçesinde bu hususlar açık bir şekilde ifade edilmelidir.
Kambiyo Senetlerine Özgü İcra Takiplerinde İtiraz
Kambiyo senetlerinden kaynaklı olarak başlatılan icra takiplerinde ödeme emrini alan borçlu eğer senedin kambiyo vasfına ya da senette bulunan imzanın kendisine ait olmadığına yönelik olarak itirazda bulunacaksa 5 gün içerisinde yetkili İcra Mahkemesine şikâyette bulunması gerekmektedir.
İLAMLI İCRA TAKİPLERİ
İlamlı icra takiplerinde bir mahkeme kararı veya bir ilam olması gerekmektedir. İlamlı icra takibinde icra dairesi tarafından borçluya içinde icra emrinin bulunduğu bir tebligat göndererek borcu tebliğ eder. İcra dairesinden gelen tebligatı tebellüğ eden borçlu taraf borcu ödeyeceği gibi itiraz hakkı da bulunmaktadır.
İLAMLI VE İLAMSIZ İCRA TAKİBİ ARASINDAKİ FARKLAR
İlamlı ve ilamsız icra takibi arasındaki ana fark ilamlı icra takibinde icra dairesine müracaatta bulunan alacaklının elinde mahkeme kararı ya da benzer bir belgenin bulunmasıdır. Bu durum hem yetki hem de itiraz süreçleri açısından yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı gibi bir takım farklılıklar doğurmaktadır.
İCRA TAKİPLERİNDE SÜREÇ TAKİBİ
İcra takiplerinde de diğer tüm hukuk işlemlerinde olduğu gibi bir icra avukatına vekâlet verilerek işlemler yürütülebilmektedir. Hem borçlu hem de alacaklı taraf için hukuki hakların korunabilmesi adına bir avukata danışarak işlemlerin yürütülmesi tarafların faydasına olacaktır. İtiraz süreleri, yetkili icra dairelerinin tespiti gibi durumlarda yanlışlıklar yapılması hak kayıpları doğmasına sebebiyet verecektir. Bu nedenle yapılan işlemlerde hak kaybı yaşanmaması adına icra avukatına danışmak ve icra avukatıyla bu işlemleri yürütmek tavsiye edilmektedir.
Daha fazla detaylı bilgi için icra hukuku sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
